Deze dan!

Vandaag moet iemand anders maar het woord voeren. Heel mooie cover van het lied van Gotya, Somebody that I used to know.

De versie van de band *Walk off the earth* heeft mijn hart gestolen. Onderkoelde humor. Enthousiasme. Plezier.

Zien is interpreteren

Vandaag een beetje filosofie. Ik heb niet voor niets filosofie gestudeerd. Ik werk niet meer in het onderzoeksveld, maar bij tijd en wijle komt het naar boven.

Plezier

Gisteren begon ik een blogpost over een schildering. In de eerste plaats wilde ik iets kwijt over het plezier van schilderen. En het plezier dat bij mij ontstaat door samen met mijn zoon naar een schildering te kijken.

Kijken, zien, interpreteren

Ik stelde de vraag aan hem: wat zie jij? Hij zag de kop van een dier op het schilderij, van een zeeleeuw. Dat was iets anders dan wat ik zag. Ik zag een vogel uit de lucht vallen.

Zijn blik beïnvloedde mijn blik. Vanaf dat moment zag ik beide dieren, en zag ik een vogel die op de neus van een zeeleeuw viel. Nadat hij vertelde wat hij zag, zag ik de schildering anders dan daarvoor. Ik kon niet meer zien, wat ik daarvoor gezien had.

Niets bijzonders, zeg je misschien. Nee niets bijzonders. En toch ook weer wel.

Observatie is geladen

Het deed mij denken aan mijn filosofietijd. Bij ken- en wetenschapsleer en geschiedenis leerde ik over observatie, dat observatie eigenlijk nooit losstaat van wat je al weet, of denkt te weten. Niet losstaat van je ervaringen en je interpretatie van die ervaringen.

In de moeilijke taal van de filosofie heette dat de 'theoriegeladenheid van de observatie', als ik mij goed herinner. Het ging dan over observatie in de wetenschap. Maar het gegeven dat je oudere ervaringen je beleving van nieuwe ervaringen kleurt, dat is interessant.

Wat jij ziet (hoort), is niet wat ik zie (hoor)

En soms is het ook belangrijk om je te realiseren dat dat zo werkt. Dat communicatie tussen mensen daardoor soms goed loopt en soms mis. Als ik een verhaal vertel, en jij luistert, dan is jouw beleving van dat verhaal anders dan de mijne. Een open deur, misschien.

Interpretatie tussen maker en kijker

Bij het schilderen is mij dit opnieuw opgevallen. Na de eerste keer dat ik schilderde, en veel plezier had beleefd aan het maken van een schildering, kwam ik dit fenomeen onmiddellijk tegen. Ik had drie schilderingen gemaakt, waarvan er één een bijzonder donker schilderij was; veel zwart doorsneden met heldergeel. Voor mij was het een schildering van vuurwerk. We lieten als groep ons werk zien aan de anderen.

Eén van de mensen die het donkere werk bekeek, zei: "Ik word er verdrietig van."

Die reactie klopte helemaal niet met mijn eigen ervaring. Ik was blij, had lekker geschilderd, en mijn blijdschap zat hem misschien wel in de beleving van het lekker bezig geweest zijn.

Verdriet zag ik er niet in. Ook na die opmerking zag ik het niet zo. (Ik kon deze interpretatie wel rationeel begrijpen; verdriet en depressie wordt vaker verbeeld met donkere beelden, zoals tranen soms verbeeld worden met regendruppels.)

Het maakte mij meteen duidelijk dat je als maker misschien vanuit één emotie iets maakt. Dat je werk soms een reactie opwekt bij de ander, en dat dat soms passend is bij wat je bedoelde toen je het maakte, maar soms ook niet.

Meer algemeen gesteld: dat er altijd een gat zit tussen wat de maker bedoelt en wat de kijker eruit haalt. Een gat, of een kloof.


De kloof bestaat ook in mijzelf

Er is soms zelfs een kloof tussen wat er in je omgaat als je iets maakt, en wat het later in je opwekt. Bij het plaatje boven gaat dat op. Toen ik het maakte, was ik bezig met abstractie, de loop van de lijnen, met compositie, de verhouding tussen de kleuren en of het in evenwicht zou zijn. Dat de streken in de verf één kant op moesten lopen, om het niet te druk te maken. Daar was ik mee bezig. Niet met een figuratief beeld. Zodra ik klaar was met maken, afstand nam en ging kijken als kijker, kwam de vogel te voorschijn. Plop!

Filosofie van de kunst

Dat idee van dat gat heb ik niet zelf bedacht. Het komt van een filosoof (wiens naam mij even niet te binnenschiet, maar dat komt later wel). Vlak voor de workshop over schilderen, was ik een essay tegengekomen over kunst en interpretatie. Het idee van de kloof tussen maker en kijker kwam in dat essay voor. En paste nu precies bij wat ik meemaakte.

Het past

En nu ik dit zo schrijf, realiseer ik mij nog iets. Dat idee past ook precies bij die ervaring zelf. Had ik dat essay niet gelezen, was het fenomeen mij waarschijnlijk niet zo sterk opgevallen. Kortom, ook dit was een voorbeeld van de theoriegeladenheid van de observatie en beleving.

Had ik het niet gelezen, en mij mijn filosofietijd niet herinnerd, dan had ik misschien gedacht dat die ander het niet snapte. Maar filosoof als ik ben... dacht ik dat niet. Nee, ik was meteen getroffen door het fenomeen van de kloof. Toen ik er alleen nog maar over las, vond ik het lichtelijk overdreven (dat woord 'kloof' met name). Maar zodra ik dit had meegemaakt, bleek de theorie toch goed te passen.

PS Vandaar dat ik gisteren vroeg: wat zie jij?
En zie je het niet, die vogel en de zeeleeuw. Misschien komt het omdat het plaatje hierboven 90 graden is gedraaid. Kijk maar bij de blogpost van gisteren.

LINK
Wat zie jij?

Wat zie jij ?

lijnenspel oefening 1'
Originally uploaded by corinnebekker

Dit zat in mijn hoofd... en nu zit het op papier.

De meeste dagen werk ik als fondsenwerver. Ik doe onderzoek, ik analyseer en ik schrijf argumentatieve en wervende teksten.

Dat schrijven en analyseren, daarbij gebruik ik mijn ene hersenhelft. De andere hersenhelft, daar schijnt het beeldende en intuitieve te zitten. Het associatieve denken, vermoedelijk ook.

Om de andere te gebruiken, is heel prettig. Ik doe zo nu en dan een poging daar lekker mee aan de slag te zijn.

Ik heb gemerkt dat vrij schilderen heel lekker gaat. Nu kreeg ik een geweldig kado. Een boek met oefeningen over abstract schilderen.

Abstract schilderen gebruikt verschillende beeldelementen volgens de schrijfster en kunstenares.

Een belangrijk beeldelement is: lijn. Compositie is er ook een.

Het boek staat vol met suggesties om te spelen met die elementen.

Zo kun je werken met lijnen. Je kunt ze actief neerzetten; of juist werken met uitsparingen.

In dit geval heb ik maskeervloeistof gebruikt om een aantal abstracte lijnen te plaatsen. Toen het halfdroog was heb ik met drie kleuren de vlakken ingekleurd.

Ik wilde geen figuratieve schildering maken. Alleen spelen met lijnen en kleur.

Nu het er op 'staat', zie ik er wel iets in. Mijn eerste associatie staat bovenin beeld. Ik verklap het nog even niet.

Ik sprak er met mijn zoon over. Hij zag onderin beeld iets, wat ik eerder niet zag. Nu kan ik niet anders meer dan de beide beelden erin zien.

Leuk. Ik maak iets abstracts. Maar ga ik kijken dan begin ik te interpreteren. Dat doet een beroep op beelden die al in mijn hoofd zitten. Wat ik zie, komt niet uit de lucht vallen.

Waar ik nu benieuwd naar ben... wat ziet een ander.

Wat zie jij?


LINKS / blogposts over schrijven en schilderen:
Zomerzwerfinspiratie
Fondsenwerven in kleur
Theezakje







Via Flickr:
4465

Koffiedrinken - een beetje voor jezelf en een beetje voor een ander

'“Caffè sospeso” is een oude Napolitaanse traditie; als het je voor de wind gaat en je voelt je vrijgevig, betaal je bij je favoriete espressobar 2 espresso’s. Één drink je er zelf op, en de andere wordt op een lijst gezet. Deze koffie staat “in de wacht” (tegoed, “in suspence”) tot er iemand langs komt die het wat minder breed heeft. Die informeert of er nog “suspeso’s” op de lijst staan en kan zo toch genieten van een lekkere espresso.

Heden ten dage is er van deze traditie niet veel meer over. Jammer, want het is een mooi verhaal! CoffeeCompany besloot daarom in 2009 i.s.m. Regenboog Groep het idee nieuw leven in te blazen, wel in een aangepaste vorm.. Dit jaar is het de derde keer dat we de actie doen, en in 2010 haalde de Coffeee Compaby meer dan 22000 kopjes koffie op: bijna voldoende om de 10 inloophuizen van de Regenboog Groep voor een jaar van koffie te voorzien!


U kunt voor 50 cent een “Caffè sospeso” kopen, hier doet de CC 50 cent bij, en van het totale bedrag wat we samen ophalen geeft de Coffee Company heerlijke Braziliaanse koffiebonen voor in de 10 inloophuizen van de Regenboog Groep. Volg deze actie op twitter, @coffeecompany, en blijf op de hoogte van het aantal heerlijke kopjes koffie die al zijn ingezameld.'


Sospeso! Een oude Napolitaanse traditie. En tegelijk een interessante vorm van fondsenwerving. Het aangaan van een partnerschap met een bedrijf. Dit is iets anders dan sponsoring. Bij sponsoring kan er soms eenvoudigweg sprake zijn van een de overdracht van een geldbedrag. Maar veel bedrijven zijn geínteresseerd in 'een ietsje meer'. Ze willen niet alleen maar gewoon iets goed doen, maar tegelijkertijd graag in beeld komen bij hun klanten als een bedrijf met een hart.
Coffee company heeft zo'n manier van geven gevonden en een goed doel dat daar graag aan meewerkt: regenboog groep, een organisatie die zich inzet voor daklozen. De regenboog groep bheert verschillende inloophuizen in Amsterdam en organiseert allerhande acties om geld en goederen in te zamelen.

Met de "caffè sospeso" bouwen Coffee company en de Regenboog groep weliswaar voort op een oude traditie, maar doen ze ook mee aan iets wat bezig is een nieuwe traditie te worden: partnerschappen tussen het goede doel en een bedrijven. Beide worden er beter van.


LINK
De Regenbooggroep