Laat ik beginnen met die vraag: wat is er voor nodig om een stuk te schrijven voor deze online encyclopedie?
Het is een hele onderneming om zoveel mensen - die lang niet allemaal getraind zijn om goede teksten te schrijven - een goed stuk te laten schrijven. En dan nog een stuk dat past in een stramien van een online encyclopedie. Het is dus niet zo maar een goed leesbaar stuk. Het moet aan aanvullende eisen voldoen. Welke dat zijn dat ga je pas beseffen, wanneer je je gaat verdiepen in Wikipedia (of in het idee van een encyclopedie).
Hoe schrijf je nu een goed lemma voor een encyclopdie?
Om een lemma in een encyclopedie te kunnen zijn, moet een stuk een goede inleiding geven op het onderwerp - voor mensen die er nog (vrijwel) niets over weten. Dat is vaak de reden dat je gaat zoeken in een encyclopedie: ik wil iets weten over een onderwerp, of ik wil meer weten.
Dat gegeven (lezers weten weinig van het onderwerp) betekent dat het voor niet-kenners leesbaar zou moeten zijn. Buiten dat, moet een stuk voldoen aan een aantal eisen waar een goed geschreven tekst aan zou moeten voldoen. Het moet een logische opbouw hebben, in correct Nederlands geschreven zijn (of in een andere taal correct) en de basis aan informatie bevatten die een zoeker nodig kan hebben.
Tenslotte moet het een stuk zijn dat een min of meer onpartijdig beeld geeft van een onderwerp. Het moet getoetste informatie bevatten, waar je van op aan kunt dat het juist is.
Hoe zorgt Wikipedia dat een stuk aan dat soort eisen voldoet?
Bij Wikipedia hebben ze dat wel goed begrepen, dat het niet voor iedereen eenvoudig is om een stuk te maken dat aan deze eisen voldoet. Dat het handig is om beginnende schrijvers daar iets over te leren. Daarom heeft de website een plek waar je algemene regels kunt vinden waarin je kunt lezen hoe het moet. Het is instructief die eens door te nemen. Heel leuk om te lezen, hoe wikipedia dat heeft gedaan. Ze nemen je stap voor stap mee langs een aantal onderwerpen waar een goed lemma aan moet voldoen.
Neutraliteit
Wat mij interesseert, is hoeveel belang men hecht aan onpartijdigheid, of zoals WIkipedia het benoemt: neutraliteit. Een bericht op wikipedia hoort neutraliteit uit te stralen. Er zijn natuurlijk onderwerpen waarover controverses bestaan. In dat geval hoor je de afzonderlijke discussielijnen allemaal gelijke aandacht te geven. Er op onpartijdige wijze over te schrijven.
Praktische tips voor de schrijver over neutraliteit
Het aardige is dat Wikipedia daar allerlei suggesties geeft hoe je op een zo objectief mogelijke manier kunt schrijven (en hoe niet). Dan gaat het om het type woorden waarin je iemands mening omschrijft.
Wel: "Hij is van mening dat ... en hij is de mening toegedaan dat..."
Of "Het ene standpunt luidt...".
Niet: "Hij claimt dat..."
Niet: "Hij durft te beweren dat... "
Bij de eerste manier van omschrijven houd je je eigen mening voor je en laat de lezer zelf bepalen bij welk van de standpunten deze zich het meest thuisvoelt. Bij de tweede manier van schrijven, is het enigszins suggestief (claimt) tot behoorlijk duidelijk dat je als schrijver weinig op hebt met dat standpunt.
Wikipedia is dus niet een plek voor pleidooien (tenzij in een neutrale omschrijving van iemands pleidooi naast tegenwerpingen die in hetzelfde debat gebruikt worden).
Wat ik ook een aardige aanbeveling op Wikipedia vind: als je twijfelt of je stuk misschien als een eenzijdige mening gezien kan worden, dan zijn er alternatieven, andere plekken waar je je werk eerst kunt voorleggen. Bijzonder!
Zie ook: de Wikipedia
Snelcursus
ANDERE BLOGPOSTS
Ik steun Wikipedia!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten